Καινοτομία και Πράσινη Μετάβαση Αγροτικών Προϊόντων – Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας

Επιχορήγηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που αφορά στην επιχορήγηση των επιχειρήσεων μεταποίησης και εμπορίας γεωργικών και μη προϊόντων, βιοτεχνίας, χειροτεχνίας, παραγωγής ειδών μετά την πρώτη μεταποίηση και του εμπορίου.

Μεταποίηση και εμπορία γεωργικού προϊόντος:Επέμβαση επί γεωργικού προϊόντος από την οποία προκύπτει επίσης γεωργικό προϊόν.

Εξαίρεση: εργασίες εντός της γεωργικής εκμετάλλευσης που είναι απαραίτητες για την προετοιμασία προϊόντος ζωτικής ή φυτικής προέλευσης για την πρώτη του πώληση.

Μεταποίηση και εμπορία μη γεωργικού προϊόντος: Αφορά σε κάθε επέμβαση επί γεωργικού προϊόντος, ως Α΄ ύλη της παραγωγικής διαδικασίας.

Στόχοι 

• Η αύξηση του βαθμού συνεργασίας στον πρωτογενή τομέα μέσω συλλογικών σχημάτων ή/και της υιοθέτησης της συμβολαιακής γεωργίας.
• Η βελτίωση της θέσης του αγροτών στην αλυσίδα αξίας.
• Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων στις αγορές μέσα από την αξιοποίηση της έρευνας, της σύγχρονης τεχνολογίας και των ψηφιακών εργαλείων.
• Η ενσωμάτωση διαδικασιών καινοτομίας και χρήσης νέων τεχνολογιών, αλλά και διαδικασιών φιλικών προς το περιβάλλον, που περιορίζουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
• Η βιώσιμη ανάπτυξη και η αποδοτικότερη διαχείριση των φυσικών πόρων.

Δικαιούχοι

Νομικά πρόσωπα που είτε ανήκουν στις ΜΜΕ, είτε στις μεγάλες επιχειρήσεις, που τηρούν απλογραφικά ή/και διπλογραφικά βιβλία και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ενίσχυσης πληρούν μια από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Ομάδες Παραγωγών (Ομ.Π.) του ν.4384/2016, Οργανώσεις Παραγωγών του ν.4384/2016 και Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ), Ανώνυμες Εταιρίες των οποίων η πλειοψηφία των μετοχών ανήκει σε Συνεταιρισμούς του ν.4673/2020 «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και άλλες διατάξεις»,
• Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις του ν.4430/2016 και εταιρίες του εμπορικού δικαίου, εκτός αυτών της ανωτέρω περίπτωσης, οι οποίες εφαρμόζουν συμβολαιακή γεωργία υπό τους ακόλουθους όρους, προϋποθέσεις και περιορισμούς:
  • Εφόσον μεταποιούν ή/και εμπορεύονται γεωργικό προϊόν με παραγόμενο, τελικό γεωργικό προϊόν, κατ’ ελάχιστον το 40% κατ’ έτος, της αξίας των Α’ υλών που χρησιμοποιούνται στην ενισχυόμενη επένδυση είναι γεωργικό προϊόν συμβολαιακής γεωργίας. 
  • Εφόσον μεταποιούν ή/και εμπορεύονται γεωργικό προϊόν, με τελικό προϊόν μη γεωργικό προϊόν και κατ’ ελάχιστον το 40% κατ’ έτος, της αξίας του γεωργικού προϊόντος που χρησιμοποιείται, ως Α΄ ύλη, στην ενισχυόμενη επένδυση, είναι γεωργικό προϊόν συμβολαιακής γεωργίας.

Η υποχρέωση εφαρμογής της συμβολαιακής γεωργίας ξεκινάει από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της υλοποίησης της επένδυσης και τα συμβόλαια είναι τουλάχιστον 3-ετούς διάρκειας. Με την πάροδο 3ετίας από την ολοκλήρωση της υλοποίησης της επένδυσης και εντός προθεσμίας 2 μηνών, ο δικαιούχος υποχρεούται να προσκομίσει ενυπόγραφη βεβαίωση ορκωτού λογιστή όπου θα τεκμηριώνεται η ανωτέρω προϋπόθεση.

• Είναι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις του ν.4430/2016 και εταιρίες του εμπορικού δικαίου, εκτός αυτών της ανωτέρω περίπτωσης, οι οποίες εμφανίζουν βαθμό καθετοποίησης σε ποσοστό τουλάχιστον 40%, αξιοποιώντας ιδιοπαραγόμενα αγροτικά προϊόντα. Η υποχρέωση διατήρησης του ποσοστού καθετοποίησης ξεκινάει μετά την ολοκλήρωση της υλοποίησης της επένδυσης και είναι 3ετής. 
• Δικαιούχοι δύνανται να κριθούν και υπό σύσταση νομικά πρόσωπα που ολοκληρώνουν τις διαδικασίες σύστασης το αργότερο μέχρι την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης
• Δεν δύνανται να κριθούν δικαιούχοι πρόσωπα που λειτουργούν υπό τη μορφή της εταιρείας αστικού δικαίου, με εξαίρεση τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές επιχειρήσεις και της κοινοπραξίας.

Δαπάνες

• Κατασκευή και εκσυγχρονισμός ακινήτων. 
• Διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου προκειμένου να εξυπηρετούνται οι ανάγκες της μονάδας. 
• Οχήματα με τα οποία η επιχείρηση διενεργεί μεταφορές Α΄ υλών και προϊόντων (έτοιμων και ημι-έτοιμων), εντός του χώρου της μονάδας. Επιλέξιμα είναι τα ηλεκτρικά οχήματα, τα οχήματα μηδενικών εκπομπών CO2 και τα οχήματα που εκπέμπουν CO2 μικρότερο των 50g/Km. 
• Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού, στο βαθμό που εξυπηρετεί την λειτουργία της μονάδας. 
• Απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού, που ανήκουν σε επιχειρηματική εγκατάσταση που έχει κλείσει και η οποία αποκτάται από επενδυτή που δεν σχετίζεται με τον πωλητή και αποκλείει την απλή εξαγορά των μετοχών μιας επιχείρησης. Η αγορά του συνόλου ή και μέρους των υφιστάμενων παγίων στοιχείων ενεργητικού, όπως κτίρια, μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός, μιας επιχειρηματικής εγκατάστασης, είναι επιλέξιμη εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: 
  • Η επιχειρηματική αυτή εγκατάσταση έχει κλείσει ή θα είχε κλείσει αν δεν είχε αγορασθεί. 
  • Η αγορά πραγματοποιείται από τον φορέα της επένδυσης που δεν σχετίζεται με τον πωλητή. 
  • Η σχετική συναλλαγή πραγματοποιείται υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς. 
  • Αν στοιχεία του ενεργητικού έχουν στο παρελθόν επιχορηγηθεί ή επιδοτηθεί μέσω αναπτυξιακών νόμων ή άλλων καθεστώτων ενισχύσεων πριν από την αγορά τους, το κόστος των εν λόγω στοιχείων ενεργητικού αφαιρείται από τις επιλέξιμες δαπάνες του υποβαλλόμενου επενδυτικού σχεδίου που συνδέονται με την απόκτηση επιχειρηματικής εγκατάστασης.
  • Για τα στοιχεία ενεργητικού που αφορούν σε μηχανολογικό και λοιπό εξοπλισμό, η ημερομηνία πρώτης κτίσης δεν είναι μεγαλύτερη των 10 ετών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης. 

Οι συνολικές δαπάνες για την απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού, που ανήκουν σε επιχειρηματική εγκατάσταση που έχει κλείσει δεν υπερβαίνουν το 30% των επιλέξιμων δαπανών της επένδυσης.

• Δαπάνες εξοπλισμού μηχανοργάνωσης της επιχείρησης. Στον εξοπλισμό μηχανοργάνωσης συμπεριλαμβάνονται και οι δαπάνες για απομακρυσμένη και έξυπνη διαχείριση με την εγκατάσταση συστημάτων τηλε-ελέγχου καθώς και κάθε άλλη επένδυση η οποία οδηγεί σε ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων. Επιλέξιμος είναι ο εξοπλισμός ο οποίος λειτουργεί κατά τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον και συνοδεύεται από αντίστοιχες πιστοποιήσεις εφόσον υφίστανται στην αγορά. 
• Δαπάνες για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία. 
• Στην περίπτωση αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού των δικτύων διανομής (logistic) της επιχείρησης, επιλέξιμος είναι ο μηχανολογικός εξοπλισμός ο οποίος έχει μοναδικό κωδικό αναγνώρισης (serial number) και οι κτιριακές εγκαταστάσεις με την προϋπόθεση ότι το αίτημα πληρωμής συνοδεύεται από τοπογραφικό με γεωχωρική σήμανση και φωτογραφίες με γεωχωρική σήμανση και χρονοσήμανση, όπου αποτυπώνεται η κατάσταση πριν και μετά την επένδυση. 
• Άυλες δαπάνες όπως απόκτηση λογισμικού και αποκτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων (συμπεριλαμβάνονται και επενδύσεις σε ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων) / Τεχνικές προδιαγραφές και σχεδιασμός προϊόντων / Έρευνες αγοράς / Εταιρική ταυτότητα & branding (logos, εταιρικές παρουσιάσεις κ.λπ.) / Σχεδιασμός προωθητικών ενεργειών και υλικού για εταιρείες και προϊόντα. Επιπλέον, επιλέξιμα είναι η απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας από αρμόδιους οργανισμούς (όπως ISO, HACCP, BRC GlobalStandards, IFS FoodStandard, GLOBALG.A.P. κ.λπ.) τα οποία εξασφαλίζουν στον καταναλωτή την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων που καταναλώνει.
• Ενισχύσεις για συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ΜΜΕ. Δε δύναται να ξεπερνά σε ποσοστό το 50% της επιλέξιμης δαπάνης. Το μέγιστο όριο επιλέξιμων επενδυτικών δαπανών ορίζεται σε 500.000€ ανά επιχείρηση και ανά επενδυτικό σχέδιο.
• Ενισχύσεις για συμμετοχή σε εμπορικές εκθέσεις.
• Ενισχύσεις καινοτομίας.
• Επενδύσεις σε ΑΠΕ.

Οι επενδύσεις κυμαίνονται από 500.000€ – 12.500.000€.

Τα ποσοστά της επιχορήγησης από το Ταμείο Ανάκαμψης εμφανίζονται στον πίνακα που ακολουθεί:

Κριτήρια Επιλεξιμότητας επένδυσης

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 1: Ωριμότητα Επενδυτικού Σχεδίου 

Αφορά στην κάλυψη της ιδιωτικής συμμετοχής και τεκμηριώνεται με τα δικαιολογητικά τραπέζης κλπ. 

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 2: Νόμιμη σύσταση δικαιούχου 

Η νόμιμη σύσταση του δικαιούχου τεκμηριώνεται με τα δικαιολογητικά σύστασης. 

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 3: Πράσινη μετάβαση.

Απαιτείται τουλάχιστον μία δράση από αυτές που παρατίθενται στη συνέχεια και περιγράφονται στην        υποβαλλόμενη οικονομοτεχνική μελέτη: 

• Επεξεργασία βιολογικών Α’ υλών ή Α’ υλών παραγόμενων με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον, μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης. 
• Επενδύσεις σε κτιριακές εγκαταστάσεις για την επίτευξη υψηλότερου συντελεστή ενεργειακής απόδοσης σε σχέση με τα ελάχιστα προβλεπόμενα στο ισχύον θεσμικό εθνικό και ενωσιακό πλαίσιο. 
• Επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό με μειωμένη κατανάλωση ενέργειας. 
• Προμήθεια οχημάτων του ανώτερου, διαθέσιμου προτύπου μέτρησης εκπομπών ρύπων, όπως ισχύει για κάθε κατηγορία οχημάτων. 
• Επενδύσεις σε ΑΠΕ συμπεριλαμβανομένων των ΑΠΕ από ηλιακή ενέργεια. 
• Επενδύσεις σε υποδομές που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ύδατος. 
• Επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό που συμβάλλει στην εξοικονόμηση ύδατος.

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 4: Επένδυση στην Καινοτομία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. 

Απαιτείται τουλάχιστον μία δράση σε επενδύσεις με σκοπό την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων ή/και σύγχρονων παραγωγικών μεθόδων και διαδικασιών. Ενδεικτικά αναφέρονται επενδύσεις σε σύγχρονα συστήματα τηλε-ελέγχου και καταγραφής/παρακολούθησης της παραγωγικής διαδικασίας.

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 5: Βιωσιμότητα της επένδυσης.

Για τον προσδιορισμό της βιωσιμότητας της επένδυσης, τα αποδεκτά όρια των επιλεγμένων αριθμοδεικτών        επίδοσης στην υποβαλλόμενη οικονομοτεχνική μελέτη, είναι: 

• Γενική ρευστότητα του Φορέα πριν την επένδυση (Κυκλοφορούν Ενεργητικό / Βραχυχρόνιες υποχρεώσεις) > 1. Αφορά μόνο στις υφιστάμενες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν κλείσει μία τουλάχιστον διαχειριστική χρήση. 
• Καθαρό περιθώριο κέρδους του Φορέα μετά την επένδυση (Καθαρό κέρδος / συνολικό τζίρο) > 1% 
• Εσωτερικός συντελεστής απόδοσης (IRR) του Φορέα μετά την επένδυση για περίοδο 10 ετών > 10 
• Ικανότητα αποπληρωμής τοκοχρεολυσίων (ΙΑΤ) του Φορέα μετά την επένδυση < 2

Η διάρκεια υλοποίησης των σχεδίων ορίζεται σε 18 μήνες με δυνατότητα παράτασης 6 μηνών, που θα χορηγείται, είτε για λόγους ανωτέρας βίας, είτε κατόπιν ειδικής αιτιολόγησης. Η καταληκτική ημερομηνία υλοποίησης – ολοκλήρωσης της επένδυσης δεν δύναται να ξεπερνά την 31η Μαΐου 2025.

Ενδεικτικά Δικαιολογητικά Υποβολής Αίτησης

Υποβολή αίτησης ενίσχυσης:  

• Συμπλήρωση των πεδίων του Πληροφοριακού συστήματος ΚΑΙ 
• Συμπλήρωση, υπογραφή και επισύναψη / ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης ενίσχυσης.

Οικονομοτεχνική μελέτη: Συμπλήρωση, υπογραφή και επισύναψη / ηλεκτρονική υποβολή της Οικονομοτεχνικής μελέτης.

Φορολογικά έντυπα ή/και οικονομικές καταστάσεις των τριών τελευταίων διαχειριστικών χρήσεων: 

      Α. Τήρηση απλογραφικών λογιστικών βιβλίων 

• Φορολογικό έντυπο Ε3 για τα έτη 2018, 2019 και 2020 ΚΑΙ 
• Φορολογικό έντυπο Ν 

      Β. Τήρηση διπλογραφικών λογιστικών βιβλίων 

• Οικονομικές καταστάσεις έτους 2018 ΚΑΙ 
• Οικονομικές καταστάσεις έτους 2019 ΚΑΙ 
• Οικονομικές καταστάσεις έτους 2020 

Προσδιορισμός της βιωσιμότητας ης επένδυσης: Όπως προκύπτει από τη μελέτη σκοπιμότητας.

Άδεια λειτουργίας υφιστάμενης μονάδας ή δικαιολογητικό απαλλαγής.

Απόφαση κήρυξης της περιοχής ως πληγείσα ή επιλέξιμη προς ένταξη στο ΤΔΜ.

Αρχιτεκτονικά σχέδια (κατόψεις, όψεις, τομές), τοπογραφικό & διάγραμμα κάλυψης.

Προμετρήσεις & προϋπολογισμός κτιριακών εργασιών, αναλυτική τεχνική περιγραφή.

Προσφορές και prospectus εξοπλισμού και ειδικών εγκαταστάσεων.

Τίτλοι κυριότητας εγκαταστάσεων, προσύμφωνα μίσθωσης κλπ.

Δραστηριότητες που επιχορηγούνται

Εντάσσονται συγκεκριμένοι ΚΑΔ των κάτωθι δραστηριοτήτων: